Sprawne i efektywne zarządzanie procesem leczenia pacjenta ma swoje źródło w planowaniu standardów wewnętrznych jednostki medycznej. Usługi medyczne są różnorodne i trudno stworzyć jeden, wzorcowy model opieki nad pacjentem. Zmieniają się zarówno pracownicy, ich doświadczenie i podejście do usług, poziom zarządzania organizacją jak i charakterystyki procesu, które jako KPI są śledzone przez najwyższe kierownictwo. Wszelkie ustawy i Rozporządzenia Ministra Zdrowia są podstawą do wykonywania pracy zgodnie z regulacjami prawnymi i wymaganiami pacjenta. Dążenie do stosowania najlepszych światowych praktyk w codziennej pracy jest trudnym celem, dzięki któremu można osiągnąć wysoki poziom dojrzałości procesowej organizacji. Ochrona zdrowia jest częścią gospodarki, i między innymi na podstawie jej poziomu definiowany jest rozwój gospodarczy państwa.
Dążąc do zaspokojenia potrzeb klienta – pacjentów, potencjalnych pacjentów, rodzin i bliskich pacjentów należy wziąć pod uwagę nie tylko wskaźniki finansowe jednostki, a przede wszystkim zrozumienie klienta i stworzenie takich procesów medycznych, które w większości będą zawierały wartość dodaną. Do tego dąży podejście lean healthcare.
Dla ciała jest zdrowie, dla duszy sprawiedliwość, do dziś słowa Sokratesa mają aktualny przekaz i wartość. Nie ma nic lepszego niż zdrowie, które definiowane jest jako harmonia pomiędzy poszczególnymi częściami ciała – każda pełni ważną funkcję. Również sprawiedliwość, która przejawia się w różnych „częściach” duszy. W celu zaspokojenia potrzeb ciała i duszy podczas leczenia jednostka medyczna stoi przed nie lada wyzwaniem.
Ciało – mając odpowiednią infrastrukturę, nowoczesny sprzęt medyczny, wykwalifikowaną kadrę medyczną placówka medyczna może bez problemu wykonać operację lub dokonać przeszczepu narządu, przywracając ludzkie ciało do stabilnego stanu. Natomiast dusza – w rozumieniu spełnienia oczekiwań pacjenta jest złożonym aspektem. Czy długi czas oczekiwania na wizytę u specjalisty wpływa pozytywnie na nastrój pacjenta? Czy ponowne wykonanie zabiegu ze względu na błąd w sztuce daje pacjentowi poczucie bezpieczeństwa? Czy brak czasu lekarza na rozmowę z pacjentem pozwala na spokojne leczenie pacjenta? Odpowiedź brzmi: nie. Tak jak placówka może zapewnić najwyższej klasy sprzęt medyczny i infrastrukturę, mając odpowiednie środki finansowe, tak odczucia pacjenta z pobytu w szpitalu mogą być negatywne ze względu na niewłaściwe zaplanowanie systemu zarządzania leczeniem pacjenta. Czy jest na to rozwiązanie?
Lean healthcare jest odpowiedzią na „część niewidzialną” systemu organizacji placówki. Stosując odpowiednie narzędzia, można usprawnić przepływ pacjenta w procesie (mapowanie strumienia wartości), redukując czas hospitalizacji i oczekiwania na kolejne zabiegi. Uczestnicząc aktywnie w komunikacji z pacjentem (komunikacja z pacjentem) można zdobyć informacje, które zmniejszą wystąpienie potencjalnych ryzyk w procesie leczenia. Traktując każdego pacjenta jako jednostkę i z szacunkiem można zdobyć nie tylko zaufanie pacjenta, lecz również poprawić współpracę pacjenta z lekarzem w procesie leczenia, dzięki czemu efekty leczenia mogą się poprawić. Jednocześnie podejście wszystkich pracowników do pracy zgodnie z filozofią kazien- ciągłego doskonalenia daje poczucie odpowiedzialności i współdecydowania o procesach i systemie jaki jest w danej organizacji. Kaizen box – narzędzie do generowania pomysłów pracowników związanych z poprawą bezpieczeństwa procesów lub usprawnienia może być początkiem do podejścia lean hospitals. Stosowanie praktyk lean healthcare nie powinno być postrzegane jako dodatkowy obowiązek w pracy, ponieważ jest to pewna kultura zachowania, którą można nabyć, a która w życiu codziennym niepostrzeżenie prowadzi nas do lepszej organizacji pracy i doskonalenia procesów.
Projekt naukowy lean management
26 czerwca odbyła się konferencja podsumowująca fazę badawcza projektu „LeanOZ – lean management w ochronie zdrowia” zorganizowana przez Polskie Towarzystwo Ekonomiki Zdrowia. Konferencja została objęta patronatem honorowym Ministra Zdrowia i Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W konferencji brali udział przedstawiciele różnych grup, między innymi personel medyczny, potencjalni pacjenci, menadżerowie ochrony zdrowia, kierownictwo podmiotów medycznych, przedstawiciele NFZ oraz AOTMiT.
Było to bardzo interesujące i pełne wiedzy wydarzenie, podczas którego zaprezentowano wyniki fazy badawczej.
Jest to podejście do organizacji procesów klinicznych w sposób innowacyjny, uwzględniając nie tylko koszty procesu lecz przede wszystkim bezpieczeństwo uczestników procesu. Celem stosowania lean healthcare jest skrócenie czasu „przepływu” / przejścia pacjenta przez proces, w którym dodawana jest wartość i nie występują marnotrawstwa. Skrócenie czasu trwania procesu powoduje, że pacjent jest szybciej diagnozowany, leczenie podejmowane jest szybciej, natomiast miejsce realizacji świadczeń medycznych jest zorganizowanew sposób bezpieczny i wydajny.
Podczas konferencji omówiono tematykę lean management w ochronie zdrowia oraz potrzebę stosowania innowacyjnego podejścia w polskiej ochronie zdrowia. Szczegółowo omówiono jedno z narzędzi jakim jest mapowanie strumienia wartości.
Na podstawie badań i analizy przygotowano standardy mapowanie strumienia wartości w ochronie zdrowia, wersja 1.0, które są podstawą do dyskusji i możliwości dokonania mapowania strumieni wartości w polskich jednostkach medycznych.
Podsumowując warto rozważyć mapowanie strumienia wartości we własnej placówce medycznej. Rezultaty z wdrożeń przynoszą wiele korzyści oraz wskazują potencjalne punkty do doskonalenia. Jeżeli proces jest właściwie zaprojektowany, pacjent otrzymuje pomoc w krótszym czasie, personel medyczny może w pełni zaangażować się w proces leczenia, zmniejszając tym samym ryzyko popełnienia błędu.